YLIGERNYYD

Добавлено: 15.07.04, 02:41 +0000 **YLIGERNYYD**

PERROO
YLIGERNYYD

BURGIIZ—1938-ULAAN-YDE

PERROO
Oroshoo orşuulga
BURIAAD-MONGOL GURENEI XEBLEL ULAAN-1938-YDE

ULAAXAN MALGAI.
Xydəə dereevende nege exener aza huugaa hen xa. Tere exener nege bişiixan basagatai baigaa. Bişiixan basagandaa ulaaxan maigai xudaldaza ababa. Bişiixan basaganda ulaaxan malgainь jixe zoxizo, sag yrgelze ymedeed jabadag bolbo. Tiigeed tere basaganiii Ulaaxan Malgai geze nereledeg bolbo.
Negete exenь piroog bolgood, iigeze xelebe:
— Ulaaxan Maigai, xygşen eziidee oşozo, tereende ene piroog ba gorşoogtoi toho abaaşaza ygəəd, bejenь hain baina gy, medeed jire.
Ulaaxan Malgai tere sagtaa xygşen eziidee, ondoo dereeven oşobo.
Xada modon soo jabataranь urdahaanь şono ugtaza jirebe. Tere Şono Ulaaxan Malgaiji edixii xysehenş bolbol zyrxelbegyi, uşaranь xadaa oiro şadar tylieeşed baihan baigaa. Tiigeed tere basaganhaa iigeze asuuba:
- Si xaana oşozo jabanaş, Ulaaxan Malgai?
- Bi xygşen eziidee oşozo jabanab, - geze xariuu| xelebe. - Tereende piroog bolood gorşoogtoi toho abaaşaza jabanab.
- Şiniii xygşen exe xolo huudag gy? - geze Şono asuuba.
Ton xolo,—geze Ulaaxan Malgai xariuu xelene. - Tere xaragdaza baigşa teermiiin saana.
- Si oilgono gyş, - geze Şono xelebe: - bi şigi xygşen eziindeş oşolsoxom.
- Bi ene xargiigaar oşoxob, şi tereegyyr oşo: xaraxabdi, bidenei xemnai tyrgen jiregşaab!

Şononь byxe xysəə gargan ton bogonixon xargiigaar gyibe, tiixede Ulaaxan Malgai xoliin xargiigaaranь jabba. Ulaaxan Malgai zamdaa hamar tyyze, erbeexei yldene, seseg tyyne. Tereenei xargiigaa xaxadlaaşgyi jabatar, Şono xygşen eziin gerte xyrze jireed, yydiinь tonşobo:
- Tyk-Tyk!
- Xem be tende?—geze xygşen ezii asuuba.
- Ene bi, Ulaaxan Malgai, tanai aşa basagam, - geze Şono nariixan duugaar xariuusaba: - bi tanda piroog ba gorşoogtoi toho asaraab.
Xygşen eziinb debidxertee ybeşen xebteze baiba. Şoniiji duugaaranь Ulaaxan Malgai geze hanaad, xaşxaran xelebe:
- Tere olohonhoo tata, yydenş neegdexe.Şono olohonhoonь tataba, yydenь neegdebe. Xygşen eziide gyize orood, gansata zalgiza orxibo.
Tiigeed yydiinь xaaza, xygşenei debidxerte xebteed, Ulaaxan Malgaiji xyliəəbe. Udangyi terenь jireed, yyde tonşobo:
- Tyk-tyk!
- Ene xen be tende? - geze Şono asuuba:
Şoniin bydyyn abiaa duulaad, Ulaaxarı Malgai tyryyşeer aibaş, xygşen ezii xyite abaa geze hanaad, xariuu xelebe:
- Ene bi, tanai aşa basagan, Ulaaxan
Malgaib. Tanda piroog ba gorşoogtoi toho asaraab. Şono xaşxarba:
Tere olohonhoo tata, yydenş neegdexe. Ulaaxan Malgai olohonhoonь tataba, yydenь neegdeşebe.
Ulaaxan Malgain gerte oroxodo, Şononь basaganai tanixagyin tula xamartaa xyrter xynzeləərəə xuşaad,

xelebe:
- Gorşoogtoi toho ba piroogoo nege gazar tabiaad, namtai amaraza xebte.
Ulaaxan Malgai şonotoi zergeleze xebteed, xelebe:
- Xygşen ezii, garnuudtnai jaagaa utanuud geeşeb!
- Ene, asa basagamni, şamai hainaar teberixiin tula iime baina.
- Xygşen ezii, şixenyydtnai jaagaa jixenyyd geeşeb!
- Ene, aşa basagamni, şamai hainar sonosxiin tula, iime baina.
- Xygşen ezii, niydedtnai jaagaa jixe nyyd geeşeb!
- Ene, aşa basagamni, şamai hainaar xaraxiin tula iime baina.
- Xygşen ezii, şydedtnai jaagaa jixenyyd geeşeb!
- Ene şamai edixiin tula iime baina!
Şono ene yge xeleed, şononь Ulaaxan Malgaida ahan orzo, tereeniii zalgizarxiba.
Ene yjede gereinь xazuugaar tylieeşen jabaza jababad. Tedener abiaa sonosozo, gerte gyildeze orood, Şonii alaba. Tiigeed udaanь Şoniin gedehe xaxa otolbo, tendehee Ulaaxan Malgai ba tereenei xygşen ezii gemteegyi bytenyyd garza jirebe.

Обсуждаемое