BURYATIA.ORG    САЙТ БУРЯТСКОГО НАРОДА



  Закрыть
Логотип buryatia.org
Обратная связь    Правила сайта    Размещение рекламы

Форум


Буряад заншал
На страницу Пред.  1, 2, 3, 4, 5  След.
 
Начать новую тему   Ответить на тему    Список форумов Сайт бурятского народа -> Буряад хөөрэлдөөн
  Предыдущая тема :: Следующая тема  
Автор Сообщение
v-endonov
баймга ороошо


Зарегистрирован: May 12, 2004
Сообщения: 252
Откуда: Mirny
СообщениеДобавлено: 11.03.09, 04:05 +0000     Ответить с цитатой

mongol_ard,
Харюусалгаяа ойлгожо, хаба шадалаа харуула. Эрилтэеэ ойлгожо, эршэ хγсэеэ харуула.

Дэмы агаар табиhанай хэрэг угы.
Flood буу хэ!
Вернуться к началу
Посмотреть профиль Отправить личное сообщение
v-endonov
баймга ороошо


Зарегистрирован: May 12, 2004
Сообщения: 252
Откуда: Mirny
СообщениеДобавлено: 11.03.09, 04:41 +0000     Ответить с цитатой

энэ залуу mongol_ard
муу зантай, мохор ухаантай,
ябаhан газартаа баагаад, гэшхэлhэн газартаа шээгээд
ябадаг хубуун байна.
Вернуться к началу
Посмотреть профиль Отправить личное сообщение
songool
соохор адуу


Зарегистрирован: May 21, 2004
Сообщения: 2359
Откуда: Ургэн Сухын хойноос бэшэ Хабтагай Туулын хаяанаас
СообщениеДобавлено: 11.03.09, 04:46 +0000     Ответить с цитатой

Ёндоновтан ехээр бүү хэлэгты.

Намда нэгэ иимэ асуудал байна. танай тугнын талада хуасай омогтой зон суудаг гу? бии вол тэдэны угай бэшэг юумэн бии гу? угы гу? сураад угытэ. Намда ехэ хэрэгтэй болшоо.
_________________
миний блогто айлчалаарай!!!
http://songolia.blogspot.com
Вернуться к началу
Посмотреть профиль Отправить личное сообщение Отправить e-mail Yahoo Messenger ICQ Number
Mongol_Ard
ахамад


Зарегистрирован: Jul 28, 2006
Сообщения: 946
СообщениеДобавлено: 11.03.09, 08:06 +0000     Ответить с цитатой

songool писал(а):

2Монгол Ард
Хорь буриадууд болон хоолойн х-гээр яридаг бусад буриадууд үгийн ямар ч хэсэгт орсон с үсэгийг х-гээр хэлнэ. Хүмүүс санаагаараа тэгж ялгарч онцгойроод байсан юм биш.


Ядаж нэг ийм тийм тохиолдолд тэгнэ ингэнэ гэсэн дурэм журам байхгуй юу?

Жишээ нь Басагад басаган гэсэн угийг Баhагад баhаган гэж хэлэх уу?

Санаагаараа ялгарах онцгойрох хусэл байхад болохгуй нь юу байхав, гэхдээ энэ буриадууд үгийн ямар ч хэсэгт орсон с үсэгийг х-гээр хэлнэ гэдэгт нэг л итгэж егехгуй байна.

Эдгээр Х-гээр ярьдаг буриадууд нь Монгол улсын нутаг дэвсгэрт амьдардаг уу?

Энэ Ёндон гэж нехерийн тахилыг нь буруу ерчихсен бололтой, юу болоод байна? Бичсэнийг нь харахад надад уурлаад байнаа даа янз нь?


Последний раз редактировалось: Mongol_Ard (11.03.09, 08:39 +0000), всего редактировалось 2 раз(а)
Вернуться к началу
Посмотреть профиль Отправить личное сообщение
Mongol_Ard
ахамад


Зарегистрирован: Jul 28, 2006
Сообщения: 946
СообщениеДобавлено: 11.03.09, 08:20 +0000     Ответить с цитатой

v-endonov писал(а):
энэ залуу mongol_ard
муу зантай, мохор ухаантай,
ябаhан газартаа баагаад, гэшхэлhэн газартаа шээгээд
ябадаг хубуун байна.


Би одоо еерийн мэдэхгуй эргэлзэсэн зуйлээ асуусан биш та гуай юу болоод баас шээс бичээд байна даа.
Ингэж зvгээр юм асуусан хvнийг дайрж доромжилж, еерийнхее дотрыг дэлгэж байхаар аятайхан тайлбарлаад, тэр хорь буриад аялгууныхаа дvрэм журмыг хэлээд егехед л болоошд, шал дэмий юманд омголон зан гаргаж ихэрхэх юм даа.

тийм л сурхий юм бол ядаж энэ Ендоновынхоо орос ОВ-ииг хасчихаад маргалд
Вернуться к началу
Посмотреть профиль Отправить личное сообщение
v-endonov
баймга ороошо


Зарегистрирован: May 12, 2004
Сообщения: 252
Откуда: Mirny
СообщениеДобавлено: 11.03.09, 22:07 +0000     Ответить с цитатой

Mongol_Ard писал(а):
v-endonov писал(а):
энэ залуу mongol_ard
муу зантай, мохор ухаантай,
ябаhан газартаа баагаад, гэшхэлhэн газартаа шээгээд
ябадаг хубуун байна.


Би одоо еерийн мэдэхгуй эргэлзэсэн зуйлээ асуусан биш та гуай юу болоод баас шээс бичээд байна даа.
Ингэж зvгээр юм асуусан хvнийг дайрж доромжилж, еерийнхее дотрыг дэлгэж байхаар аятайхан тайлбарлаад, тэр хорь буриад аялгууныхаа дvрэм журмыг хэлээд егехед л болоошд, шал дэмий юманд омголон зан гаргаж ихэрхэх юм даа.

тийм л сурхий юм бол ядаж энэ Ендоновынхоо орос ОВ-ииг хасчихаад маргалд

Зайл саашаа! Flood буу хэ!
Вернуться к началу
Посмотреть профиль Отправить личное сообщение
songool
соохор адуу


Зарегистрирован: May 21, 2004
Сообщения: 2359
Откуда: Ургэн Сухын хойноос бэшэ Хабтагай Туулын хаяанаас
СообщениеДобавлено: 11.03.09, 23:52 +0000     Ответить с цитатой

Mongol_Ard писал(а):
songool писал(а):

2Монгол Ард
Хорь буриадууд болон хоолойн х-гээр яридаг бусад буриадууд үгийн ямар ч хэсэгт орсон с үсэгийг х-гээр хэлнэ. Хүмүүс санаагаараа тэгж ялгарч онцгойроод байсан юм биш.


Ядаж нэг ийм тийм тохиолдолд тэгнэ ингэнэ гэсэн дурэм журам байхгуй юу?

Жишээ нь Басагад басаган гэсэн угийг Баhагад баhаган гэж хэлэх уу?

Санаагаараа ялгарах онцгойрох хусэл байхад болохгуй нь юу байхав, гэхдээ энэ буриадууд үгийн ямар ч хэсэгт орсон с үсэгийг х-гээр хэлнэ гэдэгт нэг л итгэж егехгуй байна.

Эдгээр Х-гээр ярьдаг буриадууд нь Монгол улсын нутаг дэвсгэрт амьдардаг уу?

Энэ Ёндон гэж нехерийн тахилыг нь буруу ерчихсен бололтой, юу болоод байна? Бичсэнийг нь харахад надад уурлаад байнаа даа янз нь?


Монголын буриадууд хори агын эрхүүгийн аль нь ч х-гээр л ярьдаг. яг тийм дурэм гэж байхгүй байхаа.
Басаган гэдэгийн хувьд цонгоолоор бацаган гэдэг юм. с нь ц.
халхын бол бяцхан гэдэг үгийн ондоо хэлбэр байж магадгүй.

Битүү дэвсгэр с бол д болно.
жишээ нь дэбисхү-дэбдихэ
исхүлхү-үдьхилхэ
асхаху-адхаха
гэсхү-гэдэхэ г.м.
Та монгол бичигээ мэдэнэ биз дээ. Монгол бичигтэй хүнд бол энэ бүх ялгааны учирыг олоход нилээн амархан.
Вернуться к началу
Посмотреть профиль Отправить личное сообщение Отправить e-mail Yahoo Messenger ICQ Number
Mongol_Ard
ахамад


Зарегистрирован: Jul 28, 2006
Сообщения: 946
СообщениеДобавлено: 12.03.09, 09:02 +0000     Ответить с цитатой

songool писал(а):

Монголын буриадууд хори агын эрхүүгийн аль нь ч х-гээр л ярьдаг. яг тийм дурэм гэж байхгүй байхаа.


Тогтсон дvрэм байхгvй бол тэгээд ойлгомжтой юм байнадее. Амныхаа хэмжээгээр hаhа гэж улайран мугуйдах нь "будаач будаач гэхээр сахлаа будав" гэдгийг санагдуулна. Хахагаа зевхен тэр Хорь буриаддаа л хэрэглэхэд болохгvй нь юу байна. Xаа сайгvй хэрэглэх нь инээд ч биш, ханиад ч биш, харин эмгэнэлд хvргээд байгааг ойлгохгуй байгаам байхдаа

Булганы Тэшиг, Сэлэнгийн Ерее Хvдэр дунгуй, Хэнтийн хойд нутгаар зендее явж байлаа. Монголын буриадууд дунд Усыг Уhа, насыг Наhа гэж хэлж байхийг огт сонсоогуй.

Буриад нь Халхaa сонсдоггvй юм гэж бодоё. тэгвэл хаа байсан хендленгийн Япон эрдэмтэний бичсэнээс харахад Буриадууд 1936 он хуртэл Сэлэнгийн Буриад аялгууг албаны хэл болгон ашиглаж ирсэн байсныг нь Хори буриадууд Оросуудын дэмжлэгтэйгээр еерчилж нийтлэг Монгол хэлнээс ялгаатай х авиа их хэрэглэдэг Хори аялгуундаа тулгуурлан Буриад Хэл хэмээн хиймэл хэл vvсгэсэн юм биш vv.

http://src-h.slav.hokudai.ac.jp/coe21/publish/no10_ses/11_arai.pdf

Цитата:
The reason for this change could be explained in two ways.
1. One is direction from Moscow since the central government feared foreign influences on its ethnic minorities.
2. But some Eastern Buryats, especially speakers of the Khori dialect, were not happy to see their dialect ignored.
............And attitudes toward Mongolia also shifted in this wind of change. Some people started to argue that their written language was not understandable to a wider range of people since it was written in the Selenge dialect, a dialect which was spoken by only 10 per cent of people and was grammatically different from most other Buryat dialects. Thus a language conference was held in June 1936, and a resolution was adopted to change the dialect that the written language should be based on from Selenge to Khori, the most populous dialect spoken around the capital city of the Buryat ASSR. The Khori dialect has personal suffixes and the phoneme /h/ that most Buryat dialects have but which Selenge Dialect do not.

So, three new written languages came into being for Mongolic peoples. Now most Buryats and Kalmyks think of themselves not as Mongolic people but as Buryat or Kalmyk nationals. For these people, Mongolian is a foreign language and Mongolians are people of a different nation. If we read written texts of each language aloud then we will know that each of those languages sound very similar. In fact, in Mongolia, there are people who speak those dialects, which the written languages of the Kalmyks and Buryats are based on. Those dialects are regarded as dialects of Mongolian in Mongolia, but once you cross over the Mongolian border, the dialects that they speak are called the Kalmyk or Buryat language.


Нэгэнт улс терийн зорилгоор бий болсон хэлvvд учраас Калмык Буриад гэгдэх хэлvvд нь хегждег ч vгvй, устдаг ч vгvй vр удамынхаа толгойг эргvvлэн оршин тогтнох аядсаар байгаад яваандаа мехлийнхее ирмэгт ирсэн нь энэ юм байна л даа.
Вернуться к началу
Посмотреть профиль Отправить личное сообщение
Mongol_Ard
ахамад


Зарегистрирован: Jul 28, 2006
Сообщения: 946
СообщениеДобавлено: 12.03.09, 09:14 +0000     Ответить с цитатой

v-endonov писал(а):

Зайл саашаа! Flood буу хэ!


таний яагаад ингээд бачимдаад байгааг сайн ойлгохгуй байна. Зvгээр хvн шиг харилцаж болдоггуй юм уу?
Вернуться к началу
Посмотреть профиль Отправить личное сообщение
Tsebeen
Мудур кэку


Зарегистрирован: Dec 9, 2003
Сообщения: 3030
Откуда: Yдэ голой урда бэе
СообщениеДобавлено: 12.03.09, 16:33 +0000     Ответить с цитатой

Mongol_Ard писал(а):
Амныхаа хэмжээгээр hаhа гэж улайран мугуйдах нь "будаач будаач гэхээр сахлаа будав" гэдгийг санагдуулна. Хахагаа зевхен тэр Хорь буриаддаа л хэрэглэхэд болохгvй нь юу байна. Xаа сайгvй хэрэглэх нь инээд ч биш, ханиад ч биш, харин эмгэнэлд хvргээд байгааг ойлгохгуй байгаам байхдаа

Баахан дайрсан үг хэлчихээд "яагаад ингээд бачимдаад байгааг сайн ойлгохгуй байна. Зvгээр хvн шиг харилцаж болдоггуй юм уу?" гэж гайхаад олон царай царайлаад хэрэггүй биз.
Та зүгээр л түүхийн явцад үүссэн үзэгдлийг ойлгохын үүднээс биш манайх бол зөв танайх бол шал буруу гэж шүүмжлэн доромжлохын үүднээс бичсэн байна. Ойлгохыг хичээнэ гэдэг соёл боловсролтой хүний өдөр тутмын ажил. Юмны учрыг гүйцэд ойлгоогүй мөртлөө миний юм минийх тул сайн, бусдын юм минийх биш болохоор муу гэж үзэх нь мунхаг нэгний явдал гэж би боддог.
Иймээс бичихийнхээ өмнө, юм ойлгохыг хүсэж байгаа юм уу, эсвэл зүгээр л тэнэг чукчийн ах болж тогооны ёроолд нар тусгах гээд байгаа юм уу гэдгээ сайтар тунгаан бичнэ үү.

Mongol_Ard писал(а):
Булганы Тэшиг, Сэлэнгийн Ерее Хvдэр дунгуй, Хэнтийн хойд нутгаар зендее явж байлаа. Монголын буриадууд дунд Усыг Уhа, насыг Наhа гэж хэлж байхийг огт сонсоогуй.

Булган, Сэлэнгийн буриадууд нь с-ээр хэлдэг аялгуутай, Хэнтийн буриад нь (с-ээр хэлдэг) цонгоол, халхжсан хорь буриад, бас (мөн л с-ээр хэлдэг) цөөн хэдэн хамниган болно. Дорнодын буриад тааралдаагүй нь эрхэмийн сонорыг наһан, уһанаас үүрд хөндийрүүлсэн байна.

Mongol_Ard писал(а):
Буриад нь Халхaa сонсдоггvй юм гэж бодоё. тэгвэл хаа байсан хендленгийн Япон эрдэмтэний бичсэнээс харахад Буриадууд 1936 он хуртэл Сэлэнгийн Буриад аялгууг албаны хэл болгон ашиглаж ирсэн байсныг нь Хори буриадууд Оросуудын дэмжлэгтэйгээр еерчилж нийтлэг Монгол хэлнээс ялгаатай х авиа их хэрэглэдэг Хори аялгуундаа тулгуурлан Буриад Хэл хэмээн хиймэл хэл vvсгэсэн юм биш vv.

http://src-h.slav.hokudai.ac.jp/coe21/publish/no10_ses/11_arai.pdf

Цитата:
The reason for this change could be explained in two ways.
1. One is direction from Moscow since the central government feared foreign influences on its ethnic minorities.
2. But some Eastern Buryats, especially speakers of the Khori dialect, were not happy to see their dialect ignored.
............And attitudes toward Mongolia also shifted in this wind of change. Some people started to argue that their written language was not understandable to a wider range of people since it was written in the Selenge dialect, a dialect which was spoken by only 10 per cent of people and was grammatically different from most other Buryat dialects. Thus a language conference was held in June 1936, and a resolution was adopted to change the dialect that the written language should be based on from Selenge to Khori, the most populous dialect spoken around the capital city of the Buryat ASSR. The Khori dialect has personal suffixes and the phoneme /h/ that most Buryat dialects have but which Selenge Dialect do not.

So, three new written languages came into being for Mongolic peoples. Now most Buryats and Kalmyks think of themselves not as Mongolic people but as Buryat or Kalmyk nationals. For these people, Mongolian is a foreign language and Mongolians are people of a different nation. If we read written texts of each language aloud then we will know that each of those languages sound very similar. In fact, in Mongolia, there are people who speak those dialects, which the written languages of the Kalmyks and Buryats are based on. Those dialects are regarded as dialects of Mongolian in Mongolia, but once you cross over the Mongolian border, the dialects that they speak are called the Kalmyk or Buryat language.


Нэгэнт улс терийн зорилгоор бий болсон хэлvvд учраас Калмык Буриад гэгдэх хэлvvд нь хегждег ч vгvй, устдаг ч vгvй vр удамынхаа толгойг эргvvлэн оршин тогтнох аядсаар байгаад яваандаа мехлийнхее ирмэгт ирсэн нь энэ юм байна л даа.


Хорь аялгуу нь авианзүй, хэлзүйн хувьд ихэнх буриад аялгуутай ижил, үгсийн сангийн хувьд монгол бичиг, халх аялгуутай ойролцоо байсан тул бичгийн хэлний суурь аялгуу болсон юм. Сэлэнгийн аялгууг үндэслэсэн ч буриад хэл гэгдэж байсан шд.

Мөхлийнхөө ирмэгт ирсэн нь хорь аялгуутай холбоогүй. Хөгждөггүй нь ч ямар нэгэн аялгуутай холбоогүй. Ямар ч хэлийг мөхлийн ирмэгт хүргэж болно. Халх аялгууг ч бас. Харин би тэгэхгүй гэдэгт итгэж байна. Ок?
_________________
Отшеньдобрый hидальго Дон Цэбээн Кижингинский и Доодо-Кодунский, Улаан-Yдэнский и Улаанбаатарский и прочая, прочая... едет к сеньоре Наталее Добоской и Машзаводской
Вернуться к началу
Посмотреть профиль Отправить личное сообщение
songool
соохор адуу


Зарегистрирован: May 21, 2004
Сообщения: 2359
Откуда: Ургэн Сухын хойноос бэшэ Хабтагай Туулын хаяанаас
СообщениеДобавлено: 12.03.09, 23:15 +0000     Ответить с цитатой

Бичиг үсэг бол нэг үндэстэн ястаны оршин тогтнох тусгаар байхын цорын ганц баталгаа гэж бодох боллоо.
Одоогийн бид ч их ухаантай болжээ. Хуучны юм хэрэггүй гэж хаясаар байтал бид өөрсөөд хог дээр үсрэх хэмжээнд хүрч. :?

Монголын буриадаас дорнодын буриадууд аман аялгуугаа нилээн сайн хадгалж үлдсэн юм.
Булган Сэлэнгэ Хэнтийнхэн бол уулаасаа халхчуудтай холицолдон суудаг дээрээс с үсэг бүхий аман аялгуутай улсууд.
_________________
миний блогто айлчалаарай!!!
http://songolia.blogspot.com
Вернуться к началу
Посмотреть профиль Отправить личное сообщение Отправить e-mail Yahoo Messenger ICQ Number
Aryuchan
ахамад


Зарегистрирован: Dec 01, 2005
Сообщения: 826
Откуда: Монголия
СообщениеДобавлено: 14.03.09, 12:57 +0000     Ответить с цитатой

тиимэ, тиимэ, тон зуб хэлэнэш!!! :) :!:
Вернуться к началу
Посмотреть профиль Отправить личное сообщение Отправить e-mail ICQ Number
HORIDOIMERGEN_2
ахамад


Зарегистрирован: Jul 11, 2007
Сообщения: 502
Откуда: Castle of Pan-Mongol
СообщениеДобавлено: 14.03.09, 13:58 +0000     Ответить с цитатой

tiime, chihdee hamgai shuhalni tere buryadaar huureldehenhee (tere h ali s hashalgan hamaagui) urda tee bi mongolbi, tereen soogoo bi buryad-mongolbi gej hanadaghaani yehe hain baigaa.
_________________
http://horidoimergen.blog.gogo.mn/
ХОРИДOЙМЭРГЭН
Вернуться к началу
Посмотреть профиль Отправить личное сообщение Отправить e-mail Посетить сайт автора Yahoo Messenger ICQ Number
Mongol_Ard
ахамад


Зарегистрирован: Jul 28, 2006
Сообщения: 946
СообщениеДобавлено: 18.03.09, 07:15 +0000     Ответить с цитатой

Tsebeen писал(а):

Баахан дайрсан үг хэлчихээд "яагаад ингээд бачимдаад байгааг сайн ойлгохгуй байна. Зvгээр хvн шиг харилцаж болдоггуй юм уу?" гэж гайхаад олон царай царайлаад хэрэггүй биз.
Та зүгээр л түүхийн явцад үүссэн үзэгдлийг ойлгохын үүднээс биш манайх бол зөв танайх бол шал буруу гэж шүүмжлэн доромжлохын үүднээс бичсэн байна. Ойлгохыг хичээнэ гэдэг соёл боловсролтой хүний өдөр тутмын ажил. Юмны учрыг гүйцэд ойлгоогүй мөртлөө миний юм минийх тул сайн, бусдын юм минийх биш болохоор муу гэж үзэх нь мунхаг нэгний явдал гэж би боддог.
Иймээс бичихийнхээ өмнө, юм ойлгохыг хүсэж байгаа юм уу, эсвэл зүгээр л тэнэг чукчийн ах болж тогооны ёроолд нар тусгах гээд байгаа юм уу гэдгээ сайтар тунгаан бичнэ үү.

Юуны емне миний бичсэнд хvмvvсийг дайрсан юм огт байхгvй, бас гаргаад байх олон царай ч алга. Би та нарын яагаад ингэж хавтгайдаа Х-гээр бичээд "над" мэтийн хунийг будилуулаад байгааг ойлгох гэж асуусан юм. еер юм байхгуй. Юун манай танай зев буруу, би энд ереесее манай тал танай тал буруу гэж талцсан зуйл бичээгvй. Та нарыг vг болгоноо hahадаад байхаар гайхсанаа илэрхийлсэн.
Миний бичээгvйг бичсэн болгож, санаагvйг санасан болгож бичиж байгаа нь та нарын хувийн асуудал байх.

жич:- Ямар нэгэн хvнд ах дvv болох ч гэсэн юм байхгvй. Харин энэ оросуудын "чукча" онигоо ч дээ. Хvмvvсийн хэр тэнэг орос болсныг харуулдаг vзvvлэлтvvдийн нэг.

Tsebeen писал(а):
Булган, Сэлэнгийн буриадууд нь с-ээр хэлдэг аялгуутай, Хэнтийн буриад нь (с-ээр хэлдэг) цонгоол, халхжсан хорь буриад, бас (мөн л с-ээр хэлдэг) цөөн хэдэн хамниган болно. Дорнодын буриад тааралдаагүй нь эрхэмийн сонорыг наһан, уһанаас үүрд хөндийрүүлсэн байна.

Х-аар хэлдэг хегшуултэй таарж байсан. Гэхдээ тэд юм болгон дээр с-ииг х-гаар солиж яриад байдаггvй л байсан.

Tsebeen писал(а):

Хорь аялгуу нь авианзүй, хэлзүйн хувьд ихэнх буриад аялгуутай ижил, үгсийн сангийн хувьд монгол бичиг, халх аялгуутай ойролцоо байсан тул бичгийн хэлний суурь аялгуу болсон юм. Сэлэнгийн аялгууг үндэслэсэн ч буриад хэл гэгдэж байсан шд. Мөхлийнхөө ирмэгт ирсэн нь хорь аялгуутай холбоогүй. Хөгждөггүй нь ч ямар нэгэн аялгуутай холбоогүй.


Та нэг л андуураад байх шиг байна.
Та бидний мэдэж байгаагаар бол Сэлэнгийн буриад аялгуу нийт монгол аялгуунуудтай хамгийн ойролцоо байсан учраас Буриад улсыг vндэслэн байгуулагч эрдэмтэн мэргэд анхнаасаа Хори аялгууг биш Сэлэнгийн буриад аялгууг шинэ тулгар улсынхаа албан ёсны суурь хэл болгосон юм биш vv. Эсвэл Буриад улсын vндэслэн байгуулагч анхны тэр эрдэмтэн мэргэд буруу юм хийчихсэнийг нь "сайн санаат" оросууд мэдээд "залруулсан" юм уу?
Буриад хэл гэж нэрлэсэнд эмзэглэх зvйл алга, улсынхаа нэрээр нэрлэсэн байхад болохгvй нь юу байхав.
Yнэхээр урьдын алдаа болох Сэлэнгэ аялгууг засаж залруулаад 1936 онд Хори аялгууг буриад хэлний суурь болгосон юм бол ихэнх Буриад аялгууг бvгдийг нийлvvлэн нэгдсэн Буриад хэлийг vvсгэх ёстой бусуу? Гэтэл тэгээгvй харин ч эртний бичиг, yтга зохиолын уламжлалтай Сэлэнгэ/ Цонгоол аялгууг ор тас орхигдуулсан байгаа. Тэгсэнээрээ бичгийн уламжлал байхгvй аман ярианы хори аялгууг бичгийн хэл болгох гэж оролдсон. Энэ нь мэдээж (дугуйг дахин зохион бутээх гэж буйтай адил) дугуйнаас илvv дугуй бvтээнэ гэж байхгvйтай адил шинээр зохиомолоор бий болгосон Хори аялгуутай Буриад хэл нь емнех Сэлэнгийн буриад аялгуутай Буриад хэлнээс илvv гарч хегжсен ч юм байхгvй харин ч "нуухийг авах гээд нvдийг нь сохлов" гэдэг улгэр болсон санагдаж байна. Миний бодлоор эрхэм та бvхэн "хахакающии товарищи" "сайн санаат" орос ах нарынхаа vйл хэргийг vнэнчээр vргэлжилуулэхээр шамдан зvтгэж буй мэт санагдана. Тийм биш бол та бvхэн анхны Буриад улсыг vндэслэн байгуулсан, хэлмэгдэн vгvй болсон эрдэмтэн мэргэдийн vйл хэргийг сэргээн тэдний зорьж байсан Сэлэнгэ/ Цонгоол буриад аялгуутай бичгийн Буриад хэлийг хегжvvлэх ёстой бусуу?

жич:- Нутгийн Хори аялгууний эсрэг ямар нэгэн муу санаа агуулсан юм байхгуй болно. Буруугаар буу ойлгоорой. Буриадын Х-тай хори аялгуу, увсын К-тай дервед аялгуу, еверхангай халх Га-тай аялгуу ялгаа юу байхав, нутгийн аялгуунууд. Гэхдээ бичгийн хэл гэдэг аман яриа биш шуу дээ.


Tsebeen писал(а):
Ямар ч хэлийг мөхлийн ирмэгт хүргэж болно. Халх аялгууг ч бас. Харин би тэгэхгүй гэдэгт итгэж байна. Ок?

Нутаг нутгийн халх аялгуу гэж бий. Ер нь тэгээд Халх гэдэг маань хэлний гэхээсээ Улс терийн агуулга ихтэй vг. Тангуд, Сартуул Хотгойд хуртэл Халх шvv дээ.
Халхжсан (Монголжсон гэвэл таарна, тевд Тангуд, сартуул иргэн, Хойдуудыг Монголжуулсан ) эсвэл Халх аялгуу гэж яриад байх юм. Нэгдсэн тийм халх аялгуу гэж байдаггуймшд.
Та халхын бvх нутгаар яваад узвэл одоо баруунаас зvvн, хойноосоо урагшаа хуртэл халхын хангай говийнхон еер еерсдийн онцлогтой евермец хэлц яриатай байдгийг анзаарах биз. Ар евер хангайхан хvртэл ялгаатай байдаг. Одоо бидний бичээд байгаа хэл бол энэ монгол улсад байгаа бух ундэстэн ястаны хэлц аялгууг нэгтгэсэн МОНГОЛ хэл. Энэ монгол хэлэнд ихэнх аялгуунууд багтсан байдаг учраас бид оросын буриад, халимаг, хятадын еверлегч монгол ах дvv нарын хэл яриаг тэд биднийг ойлгохоос илvvгээр ойлгодог юм. Харин тэд зевхен нутгийн аялгуундаа баригдсан байдагаас биднийг ойлгох удаан талдаа.
Тэглээ гээд тэдний хэл яриаг муу гэж байгаа юм биш, харин ч тэдний ярианаас урьд мэдээгуй байсанаа мэдэж одоогийн МОНГОЛ хэлээ улам баяжуулж явдаг онцлогтой юмаа.
Вернуться к началу
Посмотреть профиль Отправить личное сообщение
MOBU
зайгуул дуушан


Зарегистрирован: Jul 18, 2003
Сообщения: 3674
Откуда: Урда зvгэй дулаан орон...
СообщениеДобавлено: 19.03.09, 05:56 +0000     Ответить с цитатой

Mongol_Ard zail!!!
_________________
Гэжэ байжа... Гэдэhээ маажажа байжа...
http://buryat-mongolia.info/mobu/
Вернуться к началу
Посмотреть профиль Отправить личное сообщение Отправить e-mail ICQ Number
Показать сообщения:   
Начать новую тему   Ответить на тему    Список форумов Сайт бурятского народа -> Буряад хөөрэлдөөн Часовой пояс: GMT - 3
На страницу Пред.  1, 2, 3, 4, 5  След.
Страница 3 из 5

Поставить закладку
Версия для печати (вся тема целиком, трафик!)

 
Перейти:  
Вы не можете начинать темы
Вы не можете отвечать на сообщения
Вы не можете редактировать свои сообщения
Вы не можете удалять свои сообщения
Вы не можете голосовать в опросах
burweb - бурятские книги




Рейтинг@Mail.ru